Istanbul/Ankara/Washington

Terwijl het front in Oekraïne blijft branden, probeert de diplomatie het vuur te blussen. Maar de vredesbesprekingen in Istanbul, aangekondigd als een mogelijke doorbraak, zijn verworden tot een toneelstuk zonder hoofdrolspelers. Poetin kwam niet. Trump eist eerst een privégesprek. Zelensky blijft achter met frustratie — én met een waarschuwing: “Zonder echte leiders aan tafel wordt dit geen vrede, maar uitstel van oorlog.”

Poetin blijft thuis, delegatie zonder macht

De Russische president Vladimir Poetin heeft opnieuw gekozen voor afstand. Ondanks internationale druk en zijn eigen eerdere voorstel voor gesprekken, stuurt hij een technische delegatie onder leiding van adviseur Vladimir Medinsky. President Zelensky noemt de afvaardiging “een schijnvertoning” en benadrukt dat “de enige die echte beslissingen neemt in Rusland Poetin zelf is.”

Opvallend is dat Poetin vlak voor de start van de gesprekken zijn nationale defensieplan verlengde tot 2027 — een duidelijk signaal dat Rusland zich op een langdurig conflict voorbereidt, niet op een onmiddellijke oplossing.

Trump: “Niets gebeurt zonder mij”

President Donald Trump laat intussen van zich horen vanuit Air Force One. “Er gaat niets gebeuren tot ik Poetin ontmoet,” verklaarde hij tijdens een persmoment op weg naar Dubai. Hoewel Trump eerder bereidheid toonde om deel te nemen aan het overleg in Turkije, lijkt hij nu vooral zijn eigen rol centraal te willen stellen. Volgens hem blijft Poetin juist daarom ook weg: “Hij weet dat ik het verschil maak.”

Critici noemen Trumps houding een belemmering voor diplomatie. Voormalig veiligheidsadviseur John Bolton noemt het “overgave vóór de onderhandeling.” Toch blijft Trump vasthouden aan de overtuiging dat enkel hij in staat is een deal te sluiten.

Zelensky zoekt vrede, krijgt stilte

Zelensky, die eerder deze week in Ankara overleg voerde met de Turkse president Erdoğan, besloot uiteindelijk niet zelf deel te nemen aan de gesprekken in Istanbul. Hij stuurde een delegatie onder leiding van defensieminister Rustem Umerov. Hun mandaat: een onmiddellijk staakt-het-vuren van 30 dagen en een algehele gevangenenruil.

Zelensky bekritiseert niet alleen Rusland, maar ook de internationale gemeenschap: “Als leiders wegblijven, geven ze Poetin wat hij wil: tijd, verwarring en verdeeldheid.”

Lavrov: “We willen oorzaken aanpakken, geen pleisters plakken”

Volgens de Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov is een staakt-het-vuren niet genoeg. Rusland wil structurele garanties — waaronder een verbod op Oekraïens NAVO-lidmaatschap, erkenning van de annexaties, en herstel van de rechten van de Russische taal en cultuur in Oekraïne. “Anders blijven de wortels van het conflict bestaan,” aldus Lavrov.

NAVO verdeeld, VS blokkeert Zelensky op top in Den Haag

De verdeeldheid binnen het Westen groeit. Volgens diplomatieke bronnen heeft de VS zich verzet tegen een uitnodiging voor Zelensky voor de NAVO-top in Den Haag in juni — uit angst om Trump te provoceren. Nederland, gastland van de top, is “verbijsterd” en vreest een diplomatiek fiasco. Voor het eerst sinds de oorlog zou Zelensky niet deelnemen aan een NAVO-bijeenkomst.

EU werkt aan nieuw sanctiepakket

Ondertussen bereidt de Europese Unie al haar 18e sanctiepakket voor, nog voor het 17e formeel is afgerond. Het nieuwe pakket richt zich op Russische energie- en financiële sectoren, militaire technologie en de uitbreiding van zwarte lijsten. Moskou blijft onaangedaan: “We buigen niet voor westerse druk,” aldus het Kremlin.

Analyse: veel woorden, weinig vertrouwen

De vredesbesprekingen in Istanbul vormen een pijnlijk spiegelbeeld van de werkelijkheid: niemand durft het voortouw te nemen. Poetin speelt op tijd, Trump op ego, en Zelensky vecht niet alleen tegen Rusland, maar ook tegen vermoeidheid in het Westen.

Zonder directe betrokkenheid van Poetin én Trump is een echte doorbraak voorlopig onwaarschijnlijk. De gesprekken gaan door, maar vrede lijkt verder weg dan ooit.