Het conflict in Gaza/Israël: een historisch dieptepunt van etnische zuivering en zionistische belangen

Het conflict in Gaza/Israël is een van de langstlopende en bloedigste conflicten in de moderne geschiedenis. Het heeft zijn wortels in de koloniale erfenis van het Britse mandaat over Palestina, dat in 1947 door de Verenigde Naties werd verdeeld in een Joodse en een Arabische staat. De Joodse leiders accepteerden het plan, maar de Arabische leiders verwierpen het en vielen de nieuwe staat Israël aan in 1948. Tijdens deze oorlog werden ongeveer 750.000 Palestijnen verdreven of gevlucht uit hun huizen en landen, in wat zij de Nakba (de catastrofe) noemen. Dit wordt door velen beschouwd als een daad van etnische zuivering.

Sindsdien is het conflict voortgezet, met verschillende oorlogen, opstanden, vredesinitiatieven en bemiddelingspogingen. Maar geen enkele oplossing heeft de fundamentele kwesties aangepakt: de status van Jeruzalem, de grenzen van Israël en Palestina, het recht op terugkeer van de Palestijnse vluchtelingen, de Israëlische nederzettingen in de bezette gebieden en de veiligheid en erkenning van beide partijen.

Het conflict is ook verstrengeld geraakt met de regionale en mondiale machtsdynamiek, waarbij verschillende landen en actoren betrokken zijn bij het steunen of ondermijnen van de ene of de andere partij. De Verenigde Staten zijn de belangrijkste bondgenoot en beschermer van Israël, terwijl Iran en andere islamitische landen de Palestijnse zaak steunen. Andere landen, zoals Rusland, China, Turkije en de Europese Unie, proberen een rol te spelen in het diplomatieke proces, maar hebben weinig invloed op de grond.

Het conflict heeft een nieuw en tragisch dieptepunt bereikt sinds 7 oktober 2023, toen de Palestijnse militante groep Hamas een ongekende aanval op Israël lanceerde, met honderden gewapende mannen die gemeenschappen in de buurt van de Gazastrook binnendrongen. Ongeveer 1.200 mensen werden gedood, terwijl het Israëlische leger zegt dat meer dan 200 soldaten en burgers, onder wie vrouwen en kinderen, naar Gaza werden gebracht als gijzelaars. Meer dan 14.000 Palestijnen in Gaza zijn gedood bij lucht- en artillerieaanvallen die door het Israëlische leger als reactie zijn uitgevoerd, volgens het door Hamas geleide ministerie van Volksgezondheid in Gaza.

Deze escalatie is het resultaat van een combinatie van factoren, waaronder de politieke impasse in Israël en Palestina, de humanitaire crisis in Gaza, de provocaties in Jeruzalem, de regionale rivaliteit tussen Iran en Israël, en de afwezigheid van een geloofwaardig vredesproces. Maar bovenal is het het gevolg van de belangen van een zionistische beweging die wordt aangehangen door het regime van Netanyahu, de langstzittende premier van Israël.

Het zionisme is de nationale beweging van het Joodse volk, die streeft naar de oprichting en het behoud van een Joodse staat in het historische land van Israël. Het zionisme heeft verschillende stromingen en interpretaties, maar het regime van Netanyahu behoort tot de meest radicale en expansionistische vleugel, die bekend staat als het revisionistische zionisme. Deze stroming werd gesticht door Ze’ev Jabotinsky, een Russisch-Joodse journalist en activist, die pleitte voor een “IJzeren Muur” van militaire macht om de Arabische weerstand te breken en een “Groot-Israël” te vestigen op beide oevers van de rivier de Jordaan.

De vader van Netanyahu, Benzion Netanyahu, was een vooraanstaand revisionistisch zionist en de persoonlijke secretaris van Jabotinsky. Hij had een grote invloed op de politieke opvattingen en het karakter van zijn zoon, die hij opvoedde in een milieu van fanatisme en militarisme. Benzion Netanyahu was ook een bewonderaar van de fascistische leider Benito Mussolini, die hij in 1935 in Rome ontmoette. Hij prees Mussolini’s regime als een “model” voor de zionistische beweging, en verdedigde zelfs zijn bondgenootschap met nazi-Duitsland.

Netanyahu is niet de enige die een zionistische beweging aanhangt, maar hij is wel de meest prominente en machtige vertegenwoordiger ervan. Hij wordt gesteund door een grote groep van invloedrijke mensen die zichzelf “Joods” durven te noemen, maar die in feite een exclusieve en etnische interpretatie van het Jodendom hanteren, die geen ruimte laat voor diversiteit of dialoog. Deze groep omvat religieuze fundamentalisten, nationalistische kolonisten, corrupte oligarchen, rechtse media en lobbygroepen in Israël.

Het regime van Netanyahu heeft de afgelopen jaren een reeks maatregelen genomen die de zionistische agenda bevorderen, ten koste van de Palestijnse rechten en de Israëlische democratie. Deze maatregelen omvatten de annexatie van delen van de Westelijke Jordaanoever, de ondermijning van de tweestatenoplossing, de goedkeuring van de wet op de natiestaat, die Israël definieert als de staat van het Joodse volk, de aanval op de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht, de inperking van de vrijheid van meningsuiting en de pers, de intimidatie van de oppositie en de burgermaatschappij, en de aanwakkering van haat en verdeeldheid in de samenleving.

Netanyahu wordt ook geconfronteerd met een reeks corruptieschandalen, waarvoor hij terechtstaat wegens fraude, omkoping en misbruik van vertrouwen. Hij wordt ervan beschuldigd gunsten te hebben verleend aan machtige mediamagnaten en rijke medestanders in ruil voor gunstige berichtgeving en dure geschenken. Hij ontkent elke fout, maar heeft geprobeerd de rechtsgang te belemmeren en de rechters te beïnvloeden of te ontslaan. Hij heeft ook zijn aanhangers opgehitst tegen de politie, de aanklagers en de media, die hij beschuldigt van een “heksenjacht” en een “staatsgreep” tegen hem.

Netanyahu heeft het conflict met de Palestijnen gebruikt als een afleidingsmanoeuvre van zijn juridische problemen, en als een middel om zijn politieke overleving te verzekeren. Hij heeft de spanningen met Hamas opgevoerd door provocatieve acties in Jeruzalem, zoals de uitzetting van Palestijnse families uit hun huizen in Sheikh Jarrah, de beperking van de toegang tot de al-Aqsa-moskee en de bestorming van het heiligdom door de Israëlische politie. Hij heeft ook de escalatie met Iran aangewakkerd door geheime operaties en sabotageacties tegen het Iraanse nucleaire programma. Hij heeft de internationale gemeenschap genegeerd of afgewezen, en heeft geweigerd deel te nemen aan een diplomatiek initiatief om een staakt-het-vuren te bereiken.

Het conflict in Gaza/Israël is dus niet alleen een tragedie voor de slachtoffers aan beide kanten, maar ook een symptoom van een dieper probleem: de dominantie van een zionistische beweging die wordt aangehangen door het regime van Netanyahu, dat bereid is om alles te doen om aan de macht