Mark Rutte en de NAVO: een ambitie met een prijs

Mark Rutte, de demissionaire premier van Nederland, wordt genoemd als de grootste kanshebber om de nieuwe secretaris-generaal van de NAVO te worden. Rutte heeft zelf zijn interesse voor de functie uitgesproken, nadat zijn kabinet was gevallen in oktober 2023. Maar wat drijft Rutte om deze internationale rol te ambiëren? En wat zijn de gevolgen van zijn mogelijke benoeming voor de politiek van de toekomst?

Rutte als oliemannetje van de NAVO

Rutte wordt geprezen om zijn politieke en diplomatieke vaardigheden, die hij heeft laten zien in de Europese Raad en in de coronacrisis. Hij wordt gezien als een flexibele en goede dealmaker, die altijd mee werkt aan een oplossing. Hij heeft ook veel ervaring op het hoogste niveau, en heeft respect verdiend bij zijn collega’s. Hij zou daarom een geschikte kandidaat zijn om de NAVO te leiden, een organisatie van meer dan dertig landen die vaak te maken heeft met interne meningsverschillen en externe bedreigingen.

Rutte heeft zich ook de afgelopen jaren meer geprofileerd op het gebied van buitenlandse zaken en veiligheid. Hij was relatief snel voor het sturen van tanks en gevechtsvliegtuigen naar Oekraïne, nadat Rusland dit land was binnengevallen in februari 2023. Hij heeft zich hard gemaakt voor wapenleveranties aan Oekraïne, en was een van de eerste Europese leiders die de annexatie van de Krim door Rusland veroordeelde. Hij heeft ook zijn steun uitgesproken voor Israël, dat sinds 2023 in een bloedige oorlog is verwikkeld met de Palestijnen. Rutte noemde Israël een "onmisbare bondgenoot" in de strijd tegen het terrorisme, en verdedigde het recht van Israël om zichzelf te verdedigen tegen de raketten van Hamas.

Rutte lijkt dus een pro-westerse en pro-NAVO houding te hebben, die aansluit bij de visie van de Amerikaanse president Joe Biden, die Rutte persoonlijk heeft gevraagd naar zijn interesse voor de functie. Rutte zou als secretaris-generaal van de NAVO een brug kunnen slaan tussen de VS en Europa, en een rol kunnen spelen in het versterken van de trans-Atlantische samenwerking.

Rutte als oorlogshitser en rolverwarring

Maar niet iedereen is enthousiast over de mogelijke benoeming van Rutte. Sommige critici vinden dat Rutte te veel zijn eigen belangen najaagt, en niet die van Nederland of Europa. Ze wijzen erop dat Rutte geen militaire ervaring heeft, en dat hij zich te veel bemoeit met zaken die niet tot zijn bevoegdheid behoren. Ze vinden dat Rutte een rolverwarring creëert, door zich te gedragen als een militair leider in plaats van een politiek leider. Ze vrezen dat Rutte als secretaris-generaal van de NAVO de spanningen met Rusland en andere landen zal vergroten, en dat hij Nederland en Europa zal meeslepen in een oorlog die ze niet willen.

Deze critici vinden dat Rutte een historisch besef mist, en dat hij geen oog heeft voor de complexiteit en de achtergrond van de conflicten waar hij zich mee bemoeit. Ze vinden dat Rutte een eenzijdig en selectief beeld heeft van de situatie in Oekraïne en Israël, en dat hij de belangen en de rechten van de andere partijen negeert. Ze vinden dat Rutte zich schuldig maakt aan oorlogshitsen en escaleren, in plaats van te zoeken naar diplomatieke oplossingen en dialoog. Ze vinden dat Rutte de vraag moet stellen wat hij wil bereiken met zijn houding, en wat de gevolgen zijn voor de vrede en de veiligheid in de regio en in de wereld.

Rutte als uitdaging voor de politiek van de toekomst

De mogelijke benoeming van Rutte als secretaris-generaal van de NAVO is dus niet alleen een persoonlijke ambitie, maar ook een politieke uitdaging. Rutte zal moeten bewijzen dat hij de juiste man is voor de functie, en dat hij de steun heeft van alle lidstaten van de NAVO. Hij zal ook moeten laten zien dat hij rekening houdt met de belangen en de zorgen van Nederland en Europa, en dat hij niet alleen handelt naar zijn eigen agenda. Hij zal moeten aantonen dat hij een verantwoordelijke en evenwichtige rol kan spelen in het beheersen en oplossen van de conflicten die de wereld bedreigen. Hij zal moeten bewijzen dat hij een leider is die kan bouwen aan vrede en samenwerking, in plaats van aan oorlog en isolatie.

Rutte als slecht visitekaartje van Nederland

Rutte heeft niet alleen zijn eigen ambities nagestreefd, maar ook Nederland een slecht visitekaartje gegeven in binnen- en buitenland. Veel mensen in Nederland zijn blij dat Rutte is opgestapt, en vinden dat hij veel te lang minister-president is geweest. Ze vinden dat Rutte veel politieke ontevredenheid heeft achtergelaten, en dat hij veel fouten heeft gemaakt waar hij verantwoordelijk voor is.

Een van de grootste schandalen waar Rutte bij betrokken was, is de toeslagenaffaire. Duizenden ouders werden onterecht beschuldigd van fraude met kinderopvangtoeslag, en moesten enorme bedragen terugbetalen. Rutte wist al jaren van deze misstanden, maar deed er niets aan. Hij loog ook over zijn rol in de affaire, en probeerde de klokkenluider Pieter Omtzigt weg te werken. Rutte bood uiteindelijk zijn excuses aan, maar veel mensen vonden dat niet genoeg. Ze eisten zijn aftreden, en verloren hun vertrouwen in hem en de politiek.

Een ander voorbeeld van Rutte’s falen is de gaswinning in Groningen. Door de gaswinning ontstonden er aardbevingen, die veel schade en leed veroorzaakten bij de inwoners. Rutte beloofde de gaswinning te verminderen, en de gedupeerden te compenseren. Maar in de praktijk kwam daar weinig van terecht. De gaswinning ging door, en de schadeafhandeling verliep traag en bureaucratisch. Rutte liet de Groningers in de steek, en toonde geen empathie of daadkracht.

Rutte heeft dus veel problemen veroorzaakt of verergerd in Nederland, en heeft zich niet verantwoordelijk of betrouwbaar getoond. Hij heeft weinig zelfreflectie, en lijkt niet te leren van zijn fouten. Hij heeft ook veel kritiek gekregen van andere landen, vooral van Hongarije, dat zijn benoeming tot NAVO-baas wil blokkeren. Rutte heeft ruzie gemaakt met de Hongaarse premier Viktor Orban, over diens anti-homowet en anti-EU-houding. Rutte noemde Orban een "dictator", en zei dat Hongarije de EU moest verlaten. Rutte heeft daarmee de relatie met Hongarije, en de eenheid binnen de EU en de NAVO, geschaad.

Rutte verdient het dus niet om een internationale politieke functie te krijgen, aangezien hij Nederland slecht heeft vertegenwoordigd en bestuurd. Hij heeft geen respect of draagvlak bij veel mensen in Nederland en in andere landen. Hij heeft geen visie of leiderschap getoond, maar alleen zijn eigen ego en agenda gevolgd. Hij is absoluut niet geschikt als secretaris-generaal van de NAVO, en zou een gevaar zijn voor de vrede en de samenwerking in de wereld.