In een week vol diplomatieke manoeuvres en verrassende signalen lijkt de oorlog in Oekraïne een nieuwe fase in te gaan. Terwijl de wapens aan het front blijven bulderen, verplaatst het zwaartepunt van de strijd zich steeds duidelijker naar de onderhandelingstafel — en naar het wereldtoneel.

De afgelopen dagen vonden een reeks gebeurtenissen plaats die de contouren van een mogelijk nieuw geopolitiek evenwicht tekenen. De geplande top tussen de Amerikaanse president Donald Trump en de Russische president Vladimir Poetin in Boedapest, aangekondigd voor later deze maand, heeft de diplomatieke kaarten opnieuw geschud.

Lavrov en Rubio: eerste toenadering

Maandag bevestigden Washington en Moskou dat hun ministers van Buitenlandse Zaken, Sergei Lavrov en Marco Rubio, een “constructief” telefoongesprek hebben gevoerd. Volgens het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken ging het overleg over “concrete stappen om de afspraken van het telefoongesprek tussen Poetin en Trump van 16 oktober uit te voeren”.

Het was de eerste formele toenadering sinds de aankondiging van de Boedapest-top, die volgens het Kremlin moet leiden tot “realistische opties” voor vrede in Oekraïne.

In Washington werd het gesprek voorzichtiger verwoord. Rubio benadrukte dat de VS “de mogelijkheid tot samenwerking” wil benutten, maar zonder concessies die de veiligheid van Oekraïne ondermijnen.

Trump: “Poetin heeft iets gewonnen”

Ondertussen blijft Trumps eigen toon de gemoederen bezighouden. In een interview met Fox News verklaarde hij dat Poetin “iets zal nemen” en “bepaalde gebieden heeft gewonnen”. Daarmee suggereerde hij dat een toekomstige vredesregeling Rusland mogelijk delen van bezet Oekraïens grondgebied zou laten behouden — uitspraken die in Kiev met zorg werden ontvangen.

President Volodymyr Zelensky reageerde fel: Oekraïne zal “geen onbezette gebieden afstaan aan een terrorist als Poetin”. In een interview met NBC benadrukte hij dat eventuele onderhandelingen pas mogelijk zijn “onder een echte wapenstilstand, niet onder raketten en drones”.

Deze retorische tegenstelling maakt duidelijk dat, hoewel diplomatieke contacten toenemen, het fundamentele meningsverschil over territorium nog onoverbrugbaar lijkt.

Europa’s eigen diplomatie: Londen als tegenwicht

Tegelijkertijd proberen Europese leiders hun eigen rol in het vredesproces te herbevestigen. President Emmanuel Macron kondigde aan dat Zelensky later deze week zal deelnemen aan een bijeenkomst van de Coalition of the Willing in Londen — een initiatief van Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk om te werken aan post-oorlogse veiligheidsgaranties voor Oekraïne.

Daar zal niet alleen gesproken worden over defensie, maar ook over energiezekerheid — een thema dat in deze oorlog steeds strategischer wordt.

Volgens Zelensky heeft de VS inmiddels toegezegd dat het “klaarstaat om de Russische olie- en gasleveringen aan Europa volledig te vervangen”. Daarmee zou Washington zijn energie-invloed in Europa uitbreiden, terwijl Moskou verder marktaandeel verliest.

Oekraïne versterkt defensie met 25 Patriot-systemen

Op militair vlak zette Oekraïne ondertussen een grote stap. Zelensky kondigde aan dat zijn regering een langetermijncontract voorbereidt voor de aankoop van 25 Patriot-luchtverdedigingssystemen van de VS. De levering zal in fasen verlopen over meerdere jaren, in samenwerking met producent Raytheon Technologies.

De Patriot-systemen gelden als essentieel om Oekraïense steden te beschermen tegen Russische raket- en drone-aanvallen. “Dit is geen hulp, dit is onze strategische toekomst,” aldus Zelensky.

Het contract is nog niet formeel getekend, maar symboliseert de verschuiving van kortetermijnsteun naar structurele defensiesamenwerking tussen Kiev en Washington.

Trump zoekt diplomatieke glans in Azië

Tussen deze Europese en Oost-Europese diplomatie door kondigde Trump aan dat hij begin volgend jaar naar China zal reizen op uitnodiging van president Xi Jinping.

Zijn woorden waren duidelijk gericht op de internationale pers: “We’ve been invited, and I’ll go early next year.” Daarmee wil hij zich positioneren als wereldleider die zowel met Moskou als Beijing praat — een beeld dat hem, volgens eigen zeggen, dichter bij de Nobelprijs voor de Vrede zou kunnen brengen.

Volgens bronnen van Al Mayadeen negeerde Trump tijdens gesprekken met Zelensky’s delegatie diens dringende verzoeken om meer militaire steun, en richtte hij zich opvallend vaak op zijn “vredesambities” en persoonlijke reputatie.

Moskou: “Onze positie verandert niet”

Het Kremlin temperde ondertussen verwachtingen over snelle diplomatieke doorbraken. Woordvoerder Dmitry Peskov zei dat “Ruslands positie onveranderd blijft”, verwijzend naar eerdere eisen zoals de volledige Oekraïense terugtrekking uit door Rusland geclaimde gebieden, waaronder de oblast Donetsk.

Met andere woorden: Moskou is bereid tot praten, maar niet tot concessies.

Analyse / Conclusie

Wat zich momenteel ontvouwt is een ingewikkeld schaakspel van diplomatie, machtspolitiek en publieke beeldvorming.

Trump presenteert zich als bemiddelaar en vredestichter, maar zijn uitspraken over territoriale “winsten” voor Rusland laten Kiev en Europese bondgenoten huiverig achter. Rusland gebruikt het diplomatieke momentum om zijn voorwaarden te herhalen en de status quo te handhaven. Europa probeert intussen te voorkomen dat het buitenspel wordt gezet in een conflict dat zijn eigen veiligheid direct raakt.

Oekraïne zelf bevindt zich tussen hoop en vrees: hoop door de vooruitgang in wapen- en energie-samenwerking, vrees dat toekomstige onderhandelingen buiten zijn controle plaatsvinden.

De komende weken — met de top in Boedapest en de Londense conferentie — zullen uitwijzen of deze diplomatieke bewegingen leiden tot een doorbraak of tot een nieuw, bevroren front: een oorlog die ophoudt zonder werkelijk te eindigen.

Bronnen

• Kyiv Independent — diverse artikelen (20 oktober 2025)
• Al Arabiya English
• Al Mayadeen English
• Reuters
• The Guardian
• TASS News Agency
• AP News
• Washington Post