De geopolitieke crisis van 2024: Feiten, interpretaties en uitdagingen.

De geopolitieke crisis van 2024: feiten, interpretaties en uitdagingen

De wereld bevindt zich in een turbulente periode, waarin de machtsverhoudingen tussen de grote spelers op het internationale toneel voortdurend veranderen. De spanningen tussen de Verenigde Staten en Rusland zijn opgelopen tot een niveau dat doet denken aan de Koude Oorlog, terwijl China zijn invloed in Azië en Afrika vergroot. De Europese Unie worstelt met interne verdeeldheid en een gebrek aan eenheid in het buitenlands beleid. Het Midden-Oosten is nog steeds een brandhaard van conflicten en instabiliteit. En de klimaatverandering en de pandemie vormen een bedreiging voor de mensheid als geheel.

In deze context is het van cruciaal belang om een goed begrip te hebben van de feiten, de interpretaties en de uitdagingen die de geopolitieke situatie met zich meebrengt. Helaas is dat niet altijd gemakkelijk, want de media zijn niet altijd objectief en betrouwbaar. Vaak worden de feiten gekleurd door de belangen, de vooroordelen en de agenda’s van degenen die ze presenteren. Bovendien zijn de feiten niet altijd eenduidig en eenvoudig, maar complex en meerduidig. Daarom is het nodig om de feiten te contextualiseren, te verifiëren en te vergelijken met andere bronnen.

Een voorbeeld van een feit dat verschillende interpretaties kan hebben, is de situatie in Oekraïne. Sinds 2014 is Oekraïne het toneel van een burgeroorlog tussen de pro-Russische separatisten in het oosten en de pro-westerse regering in Kiev. De oorlog is het gevolg van de politieke crisis die ontstond na de afzetting van president Viktor Janoekovitsj, die weigerde een associatieverdrag met de EU te ondertekenen. Rusland steunt de separatisten en annexeerde de Krim, terwijl de VS en de EU de regering steunen en sancties opleggen aan Rusland.

De westerse media presenteren de situatie in Oekraïne als een strijd tussen democratie en dictatuur, tussen vrijheid en onderdrukking, tussen Europa en Rusland. Volgens deze visie is Oekraïne een soeverein land dat het recht heeft om zijn eigen toekomst te kiezen, en dat wordt bedreigd door de agressie en de inmenging van Rusland. Rusland wordt afgeschilderd als een autoritair regime dat zijn invloedssfeer wil uitbreiden en de internationale orde wil ondermijnen.

De Russische media presenteren de situatie in Oekraïne als een staatsgreep die werd georkestreerd door de VS en de EU, die Oekraïne willen losmaken van Rusland en integreren in de NAVO. Volgens deze visie is Oekraïne een historisch en cultureel deel van Rusland, dat wordt verscheurd door een burgeroorlog die wordt aangewakkerd door de westerse inmenging. Rusland wordt afgeschilderd als een beschermer van de Russisch-sprekende bevolking in Oekraïne, die wordt gediscrimineerd en onderdrukt door de nationalistische en fascistische regering in Kiev.

Wie heeft er gelijk? Wie vertelt de waarheid? Het antwoord is niet eenvoudig, want beide kanten hebben een deel van de waarheid, maar ook een deel van de leugen. Beide kanten hebben legitieme belangen, maar ook illegitieme acties. Beide kanten hebben historische argumenten, maar ook historische verdraaiingen. Beide kanten hebben rationele motieven, maar ook emotionele reacties.

Om een beter begrip te krijgen van de situatie in Oekraïne, is het nodig om de historische feiten te kennen, die vaak worden vergeten of genegeerd in de talkshows en de media platformen. Oekraïne is een land dat in de loop van de geschiedenis is gevormd door de invloed van verschillende rijken en culturen. Het heeft een complexe en diverse identiteit, die niet kan worden gereduceerd tot een simpele tegenstelling tussen oost en west. Het heeft een lange en pijnlijke geschiedenis van onderdrukking en verzet, die niet kan worden genegeerd of ontkend. Het heeft een rijke en dynamische cultuur, die niet kan worden gedomineerd of opgelegd door een externe macht.

Daarom is het nodig om de situatie in Oekraïne te zien als een interne kwestie, die moet worden opgelost door de Oekraïners zelf, met respect voor hun diversiteit, hun soevereiniteit en hun democratie. Het is ook nodig om de situatie in Oekraïne te zien als een internationale kwestie, die moet worden aangepakt door de betrokken partijen, met respect voor het internationaal recht, de mensenrechten en de vrede. Het is niet nodig om de situatie in Oekraïne te zien als een zero-sum game, waarin de winst van de een het verlies van de ander betekent, maar als een win-win situatie, waarin de samenwerking van allen het voordeel van allen betekent.

Dit brengt ons bij de vraag: waar willen we eindigen als het gaat om Rusland en de nieuwe opkomende wereldorde? Het antwoord op deze vraag hangt af van de visie die we hebben op de wereld en op onszelf. Willen we een wereld die wordt geregeerd door de macht van de sterkste, of door de kracht van het recht? Willen we een wereld die wordt verdeeld door de confrontatie van de rivalen, of door de dialoog van de partners? Willen we een wereld die wordt bedreigd door de chaos van de conflicten, of door de harmonie van de samenwerking?

De huidige liberale wereldorde, die werd opgebouwd na de Tweede Wereldoorlog en die werd geleid door de VS en de EU, heeft veel voordelen gebracht voor de mensheid, zoals de bevordering van de democratie, de mensenrechten, de vrijhandel en de multilaterale instellingen. Maar het heeft ook veel nadelen gehad, zoals de marginalisering van de andere factoren, de exploitatie van de zwakkeren, de verspreiding van de wapens en de interventies in de interne aangelegenheden van de soevereine staten. Het heeft ook veel uitdagingen gekend, zoals de opkomst van nieuwe machten, de veranderingen in de economische en politieke balans, de opstand van de sociale bewegingen en de crisis van de legitimiteit en de effectiviteit.

Daarom is het nodig om de huidige liberale wereldorde te herzien en te hervormen, om het aan te passen aan de nieuwe realiteit en om het te verbeteren voor het algemeen belang. Het is niet nodig om de huidige liberale wereldorde te vernietigen of te vervangen, om het te onderwerpen aan de wil van een enkele macht of om het te veranderen in een autoritaire of totalitaire wereldorde. Het is ook niet nodig om de huidige liberale wereldorde te handhaven of te verdedigen, om het te isoleren van de rest van de wereld of om het te verstarren in een dogmatische of ideologische wereldorde.

Het is nodig om de huidige liberale wereldorde te transformeren en te innoveren, om het te openen voor de diversiteit en de participatie van alle actoren, om het te verrijken met de waarden en de bijdragen van alle culturen, om het te versterken met de regels en de mechanismen van alle instellingen. Het is nodig om een nieuwe wereldorde te creëren, die gebaseerd is op de principes van de democratie, de rechtvaardigheid, de solidariteit en de duurzaamheid.

Conclusie en aanbeveling

De geopolitieke crisis van 2024 is een uitdaging, maar ook een kans, voor de mensheid om een nieuwe wereldorde te bouwen, die meer democratisch, rechtvaardig, solidair en duurzaam is. Om dat te bereiken, is het nodig om de feiten te kennen, te interpreteren en te contextualiseren, om de belangen, de waarden en de visies van alle actoren te begrijpen en te respecteren, om de conflicten, de spanningen en de misverstanden te voorkomen en op te lossen, om de samenwerking, de dialoog en de integratie te bevorderen en te versterken.

Een van de belangrijkste actoren in deze nieuwe wereldorde is Rusland, dat een grote rol speelt in de geopolitieke situatie, vooral in Europa en Azië. Rusland is een land met een rijke en complexe geschiedenis, een machtige en diverse cultuur, een enorme en strategische geografie, een sterke en ambitieuze economie, een invloedrijke en assertieve politiek. Rusland is een land dat niet kan worden genegeerd, gevreesd of gehaat, maar dat moet worden erkend, gewaardeerd en betrokken.

Daarom is het nodig om de huidige beeldvorming over Rusland te veranderen, die vaak dominant, negatief en simplistisch is. Het is niet nodig om Rusland te zien als een vijand, een bedreiging of een obstakel, maar als een partner, een bondgenoot of een vriend. Het is niet nodig om Rusland te isoleren, te sanctioneren of te confronteren, maar om Rusland te integreren, te ondersteunen of te samenwerken. Het is niet nodig om Rusland te demoniseren, te stigmatiseren of te polariseren, maar om Rusland te humaniseren, te nuanceren of te diversifiëren.

Mijn aanbeveling is om een nieuw platform te creëren, waar de vertegenwoordigers van de verschillende landen, regio’s, organisaties en sectoren kunnen samenkomen om te praten, te luisteren, te leren en te handelen over de geopolitieke kwesties die hen aangaan. Een platform dat gebaseerd is op de principes van de transparantie, de inclusiviteit, de gelijkwaardigheid en de verantwoordelijkheid. Een platform dat gericht is op de doelstellingen van de vrede, de veiligheid, de ontwikkeling en de samenwerking. Een platform dat de naam draagt van de Geopolitieke Dialoog.

De Geopolitieke Dialoog zou een ruimte zijn voor de uitwisseling van informatie, meningen, ervaringen en voorstellen over de geopolitieke situatie. Het zou een instrument zijn voor de preventie, de beheersing en de oplossing van de geopolitieke conflicten. Het zou een mechanisme zijn voor de coördinatie, de afstemming en de implementatie van de geopolitieke acties. Het zou een netwerk zijn voor de verbinding, de versterking en de uitbreiding van de geopolitieke relaties.

De Geopolitieke Dialoog zou een bijdrage leveren aan de creatie van een nieuwe wereldorde, die meer democratisch, rechtvaardig, solidair en duurzaam is. Een wereldorde waarin Rusland een belangrijke en positieve rol speelt, samen met de andere factoren. Een wereldorde waarin de mensheid een gemeenschappelijk en hoopvol project deelt, voor het heden en de toekomst.