Met de terugkeer van Donald Trump naar het Witte Huis staat de geopolitieke wereld op een kruispunt. Zijn eerste termijn (2017-2021) bracht handelsoorlogen, diplomatieke schokken en een herdefiniëring van Amerika’s rol in de wereld. Nu, met een nieuw mandaat, rijst de vraag: wat kunnen we verwachten van Trumps beleid richting Oekraïne, Rusland, China en het Midden-Oosten? En hoe zal dit de wereldorde beïnvloeden?

1. Oekraïne en Rusland: Het Einde van de Amerikaanse Steun?

Sinds de Russische invasie in 2022 is de VS de belangrijkste bondgenoot van Oekraïne, met tientallen miljarden dollars aan militaire en financiële steun. Onder Joe Biden werd Oekraïne versterkt met wapensystemen, luchtafweer en munitie. Trump heeft echter een heel andere visie.

“De Oorlog Eindigt Binnen 24 Uur”

Trump claimt dat hij het conflict in Oekraïne binnen een dag kan oplossen. Zijn aanpak? Onderhandelingen tussen Rusland en Oekraïne afdwingen, waarbij hij waarschijnlijk druk zal zetten op Kyiv om grondgebied op te geven in ruil voor een staakt-het-vuren. Dit betekent dat Rusland mogelijk de controle behoudt over de gebieden die het sinds 2014 en 2022 heeft ingenomen, inclusief de Krim en delen van de Donbas.

Verminderde Amerikaanse Steun

Onder een tweede Trump-administratie zal de militaire en financiële hulp aan Oekraïne naar verwachting drastisch afnemen. Dit dwingt Europese NAVO-landen om meer verantwoordelijkheid te nemen. Landen als Duitsland en Frankrijk zullen zich moeten beraden op alternatieve strategieën om Oekraïne te ondersteunen zonder de onvoorwaardelijke steun van Washington.

Gevolgen voor Europa en de NAVO

Trump heeft herhaaldelijk NAVO-bondgenoten bekritiseerd voor hun lage defensie-uitgaven en suggereerde zelfs dat hij Rusland “zijn gang zou laten gaan” als bepaalde landen niet aan hun financiële verplichtingen voldoen. Dit kan leiden tot verzwakte solidariteit binnen de NAVO en een groter gevoel van onzekerheid in Oost-Europa.

2. China: Een Nieuwe Handels- en Tech-oorlog?

Tijdens zijn eerste termijn voerde Trump een handelsoorlog tegen China door invoertarieven op honderden miljarden dollars aan Chinese producten in te stellen. Dit zorgde voor economische verstoringen, maar ook voor een sterker anti-China sentiment in Washington.

Verhoogde Tarieven en Economische Confrontatie

Trump heeft al laten doorschemeren dat hij opnieuw strenge handelstarieven zal invoeren om China economisch onder druk te zetten. Dit kan leiden tot:

• Hogere kosten voor Amerikaanse bedrijven en consumenten

• Tegenmaatregelen van China tegen Amerikaanse export

• Een verdere afsplitsing van de wereldeconomie in een Westerse en Chinese invloedssfeer

Technologie en Nationale Veiligheid

Een ander belangrijk front in de rivaliteit met China is technologie. Onder Biden werd de export van geavanceerde halfgeleiders en AI-technologie naar China beperkt. Trump zal dit beleid waarschijnlijk voortzetten en mogelijk verscherpen, waardoor de technologische kloof tussen de VS en China nog groter wordt.

3. Midden-Oosten: Israël, Iran en Nieuwe Oorlogsdreigingen

Het Midden-Oosten stond tijdens Trumps eerste termijn centraal in zijn buitenlands beleid. Hij trok de VS terug uit de Iran-deal en steunde Israël onvoorwaardelijk. Hoe zal zijn tweede termijn het Midden-Oosten beïnvloeden?

Volledige Steun aan Israël

Met de voortdurende oorlog in Gaza is het duidelijk dat Trump volledige steun zal bieden aan premier Benjamin Netanyahu. Dit kan leiden tot:

• Grotere militaire hulp aan Israël

• Verminderde druk op Israël voor vredesonderhandelingen

• Toename van spanningen met Iran en pro-Iraanse milities in de regio

Escalatie met Iran?

Trump heeft Iran in het verleden hard aangepakt door sancties en het doden van generaal Qassem Soleimani in 2020. Het is waarschijnlijk dat hij opnieuw een confrontatiekoers zal varen, mogelijk met militaire acties of extra sancties tegen het Iraanse regime.

Gevolgen voor Olieprijzen en de Wereldeconomie

Elke escalatie in het Midden-Oosten, vooral tussen Iran en de VS, kan de wereldwijde olieprijzen destabiliseren. Dit kan leiden tot economische schokken, vooral voor Europa en Aziatische landen die afhankelijk zijn van olie-import.

4. De Nieuwe Wereldorde: Machtsspel tussen de VS, Rusland en China

Met Trump terug in het Witte Huis kunnen we een wereld verwachten waarin:

• Minder multilaterale samenwerking (minder steun aan VN, NAVO en EU-initiatieven)

• Meer bilaterale deals (Trump zal liever onderhandelen per land dan via grote internationale verdragen)

• Sterkere machtsblokken (VS, Rusland en China zullen zich steeds meer als afzonderlijke polen ontwikkelen, met landen die zich moeten positioneren)

Europa zal zich moeten aanpassen aan een minder voorspelbare en minder betrokken VS, terwijl China en Rusland profiteren van de geopolitieke verschuivingen.

Conclusie: Een Wereld in Transitie

Trumps tweede termijn zal de internationale politiek opnieuw opschudden. Van Oekraïne en Rusland tot China en het Midden-Oosten: de komende jaren zullen worden gekenmerkt door grotere onzekerheid, verschuivende allianties en een wereld die zich opnieuw moet positioneren tegenover een Amerika dat steeds minder geneigd is om de traditionele rol van wereldleider op zich te nemen.

Voor Europa en de rest van de wereld betekent dit dat ze zich moeten voorbereiden op een nieuw tijdperk van geopolitieke onzekerheid – met of zonder de Verenigde Staten als traditionele bondgenoot.