De rellen rond de wedstrijd tussen Ajax en Maccabi Tel Aviv in Amsterdam hebben diepe wortels die verder reiken dan voetbal. Ze zijn nauw verbonden met het Israëlisch-Palestijnse conflict, de percepties van zionisme en de extreme beleidskeuzes van het huidige Israëlische kabinet. Onder leiding van premier Benjamin Netanyahu, een controversiële figuur in zowel de Israëlische als internationale politiek, heeft het zionistische beleid geleid tot toenemende spanningen in het Midden-Oosten én daarbuiten.

Om de woede en verdeeldheid beter te begrijpen, moeten we niet alleen kijken naar de huidige situatie, maar ook naar de historische wortels van het zionisme en de rol van sleutelfiguren zoals David Ben-Gurion en Benzion Netanyahu in de ontwikkeling ervan.

De Historische Wortels van Zionisme en de Rolverdeling van Sleutelfiguren

David Ben-Gurion: De Grondlegger van de Staat Israël

• Ideologisch Standpunt: David Ben-Gurion, de eerste premier van Israël, wordt vaak gezien als een pragmatisch leider die de oprichting van Israël mogelijk maakte in 1948. Tegelijkertijd waren zijn opvattingen over zionisme sterk en uitgesproken, en hij geloofde in de noodzaak van een Joodse meerderheid in Israël om de soevereiniteit te waarborgen.
• Controversiële Praktijken: In de aanloop naar de oprichting van Israël was Ben-Gurion betrokken bij beleid dat gericht was op de uitdrijving van Palestijnse gemeenschappen (de Nakba), wat tot vandaag een bron van woede en conflict is.  

Benzion Netanyahu: Historicus en Ideologische Vader

• Revisionistisch Zionisme: Benzion Netanyahu, de vader van Benjamin Netanyahu, was een fervent aanhanger van het revisionistische zionisme van Ze’ev Jabotinsky. Deze stroming pleitte voor een groter Israël dat ook delen van Palestina omvatte, met een harde militaire aanpak om controle te verzekeren.
• Radicale Ideologie: Benzion Netanyahu stond wantrouwend tegenover Arabische leiders en compromissen. Zijn geschriften benadrukten een strenge interpretatie van zionisme, waarbij hij vrede als onrealistisch beschouwde

Benjamin Netanyahu: De Erfgenaam van een Radicale Ideologie

• Politieke Carrière: Benjamin Netanyahu heeft deze ideologie verder ontwikkeld en versterkt. Onder zijn leiderschap is het Israëlische beleid verhard, met nadruk op militaire macht en een strikte controle over de Palestijnse gebieden.
• Link met Extremisme: Netanyahu's kabinet, dat tegenwoordig bestaat uit extreemrechtse en religieus-nationalistische partijen, voert een beleid dat de bouw van nederzettingen versnelt en rechten van Palestijnen verder beperkt.

Het Huidige Zionistische Kabinet en de Woede Daarover

Extreemrechtse Coalitie

Het huidige Israëlische kabinet wordt gezien als het meest rechtse in de geschiedenis van het land. Ministers zoals Itamar Ben-Gvir en Bezalel Smotrich vertegenwoordigen ultra-nationalistische en religieuze zionistische stromingen. Hun beleid omvat:

• Uitbreiding van Nederzettingen: Illegale nederzettingen in de Westelijke Jordaanoever worden uitgebreid, wat leidt tot verdere spanningen en confrontaties met Palestijnen.
• Beperking van Palestijnse Rechten: Palestijnen worden geconfronteerd met meer geweld van kolonisten, strengere beperkingen op bewegingsvrijheid en discriminatoire wetten.
• Harde Retoriek: Ministers zoals Ben-Gvir gebruiken polariserende taal die het conflict verder aanwakkert, zoals oproepen tot hard optreden tegen Palestijnse protesten.

Internationale Gevolgen

Dit beleid heeft wereldwijd tot protesten geleid, met name onder jongeren die zich via sociale media bewust worden van de situatie. De rellen in Amsterdam waren deels een reactie op het harde Israëlische beleid en de associatie van Maccabi Tel Aviv als symbool van het zionistische project.

Het Belang van Het Onderscheid Tussen Zionistische Joden en de Algemene Joodse Gemeenschap

Een belangrijk, maar vaak over het hoofd gezien aspect in discussies over Israël en het Midden-Oostenconflict, is het onderscheid tussen zionistische Joden en de bredere Joodse gemeenschap wereldwijd. Dit onderscheid is cruciaal, omdat de daden en beleidskeuzes van het huidige extreemrechtse Israëlische kabinet geleid door Benjamin Netanyahu een zware last leggen op Joodse gemeenschappen wereldwijd, die vaak ten onrechte worden geïdentificeerd met of verantwoordelijk worden gehouden voor die acties. 

Niet Alle Joden Zijn Zionisten:

Veel Joodse gemeenschappen en individuen wereldwijd, waaronder ultraorthodoxe groeperingen zoals Neturei Karta, staan kritisch of zelfs vijandig tegenover zionisme. Zij beschouwen het zionisme als een politieke beweging die het spirituele karakter van het Jodendom heeft verstoord. 

De daden van het extreemrechtse kabinet in Israël, zoals de uitbreiding van nederzettingen en het hardhandige optreden tegen Palestijnen, hebben verregaande gevolgen voor Joodse gemeenschappen wereldwijd. Veel mensen maken geen onderscheid tussen Israëlische staatsbeleid en de Joodse gemeenschap als geheel. Dit leidt tot het onterechte idee dat alle Joden verantwoordelijk zijn voor de acties van de Israëlische regering. 

Interne Verdeeldheid

De acties van de Israëlische regering hebben geleid tot verdeeldheid binnen de Joodse gemeenschap. Progressieve en gematigde Joden bekritiseren het beleid van Israël, terwijl sommige orthodoxe of nationalistische stromingen het verdedigen. Veel Joden voelen zich ongemakkelijk om Israël te steunen vanwege de huidige politieke koers, terwijl anderen zich onder druk gezet voelen om zwijgend loyaal te blijven.

Het onderscheid tussen zionistische Joden en de bredere Joodse gemeenschap is van cruciaal belang om onterecht antisemitisme en generalisaties te voorkomen. Terwijl het extreemrechtse Israëlische kabinet controversieel beleid voert, lijdt de Joodse gemeenschap wereldwijd onder de associatie met deze acties. Alleen door bewustwording, educatie en het bevorderen van nuance in discussies over Israël en het Midden-Oosten, kan de complexe werkelijkheid recht worden gedaan en worden gewerkt aan een inclusievere en vreedzamere samenleving.

Rellen in Amsterdam: Reflectie van Brede Frustraties

De rellen rond de Ajax-Maccabi Tel Aviv wedstrijd zijn niet alleen een lokaal probleem, maar een weerspiegeling van de woede over het Israëlische beleid. Incidenten zoals de “jodenjacht” en vechtpartijen zijn een zorgwekkende uiting van antisemitisme, maar ook van frustratie over de bredere geopolitieke situatie.

• Sociale Afscheiding: In Amsterdam zien we parallellen met de verdeeldheid in het Midden-Oosten. Verschillende groepen leven langs elkaar heen, zonder echte dialoog of begrip.
• Antisemitisme en Antizionisme: De rellen laten zien hoe kritiek op Israël  overgaat in antisemitisme. Tegelijkertijd wordt de onvrede over het beleid van Israëlische leiders niet altijd goed onderscheiden van algemene sentimenten jegens Joden.

De Rol van Sociale Media

Echokamers en Polarisatie

Sociale media spelen een grote rol in het versterken van polarisatie.

• Eenzijdige Narratieven: Platforms zoals TikTok en Instagram verspreiden video's en berichten die vaak geen context bieden, maar wel emoties oproepen.
• Radicalisering: Jongeren worden blootgesteld aan extreme standpunten die andere perspectieven uitsluiten, wat leidt tot een versterking van vooroordelen.

Propaganda en Desinformatie

Beelden van geweld of onderdrukking worden vaak selectief gedeeld, afhankelijk van de agenda van de verspreiders. Dit zorgt voor een vervormd beeld van de werkelijkheid.

Hoe Historische Kennis Kan Helpen

Een beter begrip van de geschiedenis kan polarisatie verminderen en een basis leggen voor genuanceerde discussies.

• Inzicht in Complexiteit: Onderwijs kan de historische wortels van het Israëlisch-Palestijnse conflict uitleggen, waardoor simplistische standpunten worden voorkomen.
• Begrip van Proportionaliteit: Kennis van de koloniale erfenis, de Nakba, en de bredere geopolitieke context helpt om gebeurtenissen in perspectief te plaatsen.

Initiatieven voor Verandering

Educatie en Bewustwording

• Scholen moeten jongeren leren over conflicten zoals dat in het Midden-Oosten, inclusief de rol van extremisme en propaganda.
• Organisaties zoals wij van Het Alternatief Geluid willen educatieve content ontwikkelen voor platforms zoals TikTok om jongeren bewust te maken van de complexiteit van deze vraagstukken.

Dialoog en Samenwerking

• Interreligieuze en interculturele dialogen kunnen helpen om begrip te bevorderen.
• Politieke leiders moeten ruimte bieden voor gematigde stemmen en oplossingen die recht doen aan alle betrokkenen.

Conclusie

De rellen rond Ajax en Maccabi Tel Aviv waren een symptoom van diepe sociale en geopolitieke spanningen. Ze weerspiegelen niet alleen de verdeeldheid in Amsterdam, maar ook de groeiende frustratie over het Israëlische beleid onder een extreemrechtse zionistische regering. Om deze spanningen te verminderen, is het cruciaal om dogma’s te doorbreken, historische kennis te vergroten, en platforms te creëren voor dialoog en begrip. Alleen dan kunnen we een stap zetten richting een vreedzamere en rechtvaardigere wereld.